WWracamy do tematu współpracy z małymi i średnimi firmami w zakresie ochrony znaków towarowych. Wobec pojawiających się pytań, zaczynamy od szybkiej sesji QA, jako bardzo uproszczone przypomnienie kluczowych kwestii.

Wprowadzenie: Czym jest znak towarowy i o co chodzi z tą ochroną?
Formalnie znak towarowy (nieodłączny element marki) pozwala odróżniać produkty lub usługi określonego przedsiębiorstwa od produktów i usług tego samego rodzaju innych przedsiębiorstw. Znak towarowy może uzyskać prawo ochronne i wpis do rejestru znaków towarowych, dzięki czemu (w dużym uproszczeniu) zabezpiecza się przed działaniem innych znaków podobnych na tym samym rynku. Jest to wartość sama w sobie dla każdego przedsiębiorstwa, dająca bezpieczeństwo działania i ochronę przed konkurencją.

Co to znaczy, że znak uzyskuje po rejestracji ochronę/ zabezpieczenie przed niekorzystnymi działaniami innych znaków?
Oznacza to, że inne przedsiębiorstwo nie ma prawa używać takiego samego lub podobnego znaku towarowego w tych samych klasach* – czyli w tym samym obszarze działania, gdyż używanie takiej samej lub podobnej marki mogłoby wprowadzać konsumentów w błąd. Przykładowo: marka Koral kojarząca się większości z nas z lodami i oranżadami, zarejestrowana w klasach typowych dla swojego obszaru działalności (29, 30, 32, 35) może bezkolizyjnie działać w towarzystwie ceramiki łazienkowej marki Koral (rejestracja w klasie 11) gdyż nie ma ryzyka pomylenia produktów*. Natomiast gdyby inna lodziarnia chciała nazwać się również Koral, prekursor ma prawo wezwać konkurenta do zaprzestania używania tego znaku, bez względu na zasięg i poniesione nakłady – to Przedsiębiorstwo Produkcji Lodów Spółka Jawna ma prawo do używania tego znaku towarowego.
*wspomniane klasy towarowe formalnie klasyfikują różne obszary działalności i ułatwiają przypisanie firm np. 11 to urządzenia i instalacje m.in. do celów sanitarnych zaś 30 to produkty spożywcze m.in. lody a 32 to napoje m.in. napoje i soki owocowe)

Dlaczego w ostatnich latach uzyskanie rejestracji dla znaku towarowego może być problematyczne?
Rejestrując markę bardzo ważne jest określenie obszaru działalności. Wspomniany wcześniej przykładowy Koral działający na terenie Unii Europejskiej nie będzie konkurencją dla Korala działającego w USA nawet w tych samych klasach towarowych. Z kolei polski Koral będzie konkurencją dla np. niemieckiego Korala, który w tej samej klasie uzyskał rejestrację na terenie Unii Europejskiej i planuje ekspansję terytorialną. Po wejściu Polski do UE rynek znacznie rozszerzył się, a tym samym lawinowo wzrosła ilość podobnych znaków towarowych potencjalnie działających na tym samym rynku. To problem także podczas rejestracji zupełnie nowych marek dla firm czy produktów. Wiele firm chętnie korzysta z angielsko-brzmiących terminów szczególnie wtedy, gdy planuje rozszerzenie działalności poza Polską. Łatwo więc natrafić na taką samą albo podobną nazwę już zgłoszoną do rejestracji jako znak towarowy.

Jak wygląda model idealny uzyskania ochrony przez markę?
W modelu idealnym, przedsiębiorca przed wprowadzeniem marki/ znaku towarowego na rynek, a więc również w sytuacji rebrandingu, powinien zweryfikować czy na obszarze, na którym plauje działać, nie istnieją znaki podobne, które już uzyskały ochronę.
• Jeśli taki znak jest, lepiej poszukać innej nazwy lub innego silnego wyróżnika dla znaku towarowego.
• Jeśli takich znaków nie ma, warto przejść procedurę rejestracji znaku towarowego dla własnej marki.
Istnieją jasne, spisane procedury dotyczące weryfikacji szans na uzyskanie rejestracji znaku towarowego i samego procesu rejestracji znaków towarowych. Najczęściej pracę tę wykonuje rzecznik patentowy, ale pierwszą weryfikację może wykonać sam przedsiębiorca, jego pracownik lub zewnętrzny konsultant marketingu z wiedzą i doświadczeniem w tym obszarze.

Co zrobić, gdy realia odbiegają od opisanego wyżej “ideału”?
W praktyce biznesowej często jednak spotykamy sytuacje, w których przedsiębiorcy pomijają tę część zarządzania marką i działają wykorzystując znak towarowy, który nie uzyskał rejestracji. Mniejsze podmioty ryzykują mniej – szczególnie jeśli ich działalność mocno opiera się na renomie osobistej właścicieli. Mimo wszystko nigdy nie ma gwarancji, jak potoczy się biznes i jaką siłę zyska pozornie mało znacząca marka. Natomiast podmioty większe, czy też takie, które opierają swój biznes na rozpoznawalności, narażają się na duże straty, w skrajnym przypadku nawet na wezwanie do zaprzestania działalności pod daną marką (prawo do takiego wezwania mają firmy, których znaki są w dużym stopniu podobne do danej marki, a które wcześniej uzyskały ochronę dla swoich znaków w tych samych klasach). Warto więc wykonać ten wysiłek i nawet gdy “biznes jest rozkręcony” pod konkretną marką, uruchomić proces uzyskania ochrony.

Jak zewnętrzny konsultant może wesprzeć przedsiębiorcę w uzyskaniu ochrony dla jego marki?
Zewnętrzny konsultant znając specyfikę danej branży, a często również specyfikę przedsiębiorstwa, może wykonać następujące prace, zanim zaangażowane zostanie biuro patentowe:
• Zwrócenie uwagi klienta na zagadnienie i wspólne rozważenie potencjalnych konsekwencji dla biznesu klienta, w świetle celów strategicznych firmy
• Pierwsze analizy znaków towarowych w bazach EUIPO i przybliżenie skali ewentualnego problemu
• Wsparcie w konsultacjach z rzecznikiem patentowym
• Doradztwo, jak zmodyfikować znak towarowy (od strony słownej lub graficznej), by wciąż spełniał cele strategiczne przedsiębiorstwa, a jednocześnie by zwiększyć szanse na rejestrację.
• Pogłębiona analiza znaków wyłonionych przez rzecznika patentowego jako potencjalnie kolizyjne – analiza pod kątem podobieństwa zakresów działalności (często rzecznik patentowy nie zna aż tak dobrze profilu działania klienta i niuansów branży)
• Prowadzenie całego procesu: doradztwo, organizacja, komunikacja, przypominanie i szukanie rozwiązań 🙂

Jeśli jesteś w sytuacji, w której potrzebujesz konsultacji odnośnie swojego znaku towarowego np. chcesz zarejestrować firmę pod określoną marką, wprowadzić nowy produkt na rynek, stoisz przed koniecznością rebrandingu – zapraszamy do nas!

Copywrite: Great Marketing Communitation